Actie op het terrein
In het voorjaar van 2023 stelde NMBS haar nieuw vervoersplan voor. In de periode 2024-2030 worden in Dendermonde volgende investeringen voorzien:
Autonoom toegankelijk maken van de perrons door:
- Verhoging en vernieuwing perrons
- Liften en roltrappen
- Passerelle
- Nieuwe perronluifels en perronuitrusting
Capaciteit fietsenstalling uitbreiden: Totaal 1800 plaatsen verdeeld over de 2 zijden van het spoorcomplex.
Masterplan stationsomgeving als kader
Op 23 mei 2018 werd de conceptstudie voor de stationsomgeving unaniem goedgekeurd door de gemeenteraad. De stad Dendermonde, NMBS, De Lijn, Provincie Oost-Vlaanderen en het Vlaamse stadsvernieuwingsfonds hebben de handen in elkaar geslagen en de kansen voor een vernieuwde stationsomgeving in Dendermonde grondig onderzocht. Dankzij de grote betrokkenheid van de vele Dendermondenaars en pendelaars, maar ook de gedrevenheid en bereidwilligheid van de verschillende partners rond de tafel, ontstond een ambitieus en tegelijk haalbaar toekomstplan voor de stationsomgeving.
Het resultaat van de studie is een concreet masterplan dat bestaat uit verschillende deelprojecten. Het is bewust flexibel zodat er in de toekomst kan ingespeeld worden op nieuwe dynamieken en initiatieven. Zes deelprojecten kunnen op verschillende snelheid worden uitgewerkt en gerealiseerd.
Op 3 mei 2018 werd het masterplan gepresenteerd aan het publiek. Je kan de presentatie onderaan deze pagina downloaden, samen met het definitieve rapport.
Een co-creatief proces
Stationsomgevingen zijn projecten met een hoge complexiteit en een grote projectperimeter, vaak gekoppeld aan grote publieke investeringen en een veelheid aan belangen. Het aangestelde ontwerpteam met Maat-ontwerpers (Gent) en Delva Landscape Architects (Amsterdam) hanteerde daarom een vernieuwende aanpak met specifieke aandacht voor participatie. In november 2017 vond een gezamenlijke workshopweek plaats in Dendermonde. Gedurende een volledige week was er interactie met en tussen bewoners, actoren en de stad. Bezorgdheden, aandachtspunten, maar ook kansen en ideeën kwamen naar boven en zorgden voor een inhoudelijke stroomversnelling in het project.
Drie sterke ambities
Het plan voor de toekomstige stationsomgeving zet in op drie ambities voor de stad:
- het versterken van de vestingen
- het ondersteunen van het historische centrum
- het ontwikkelen van een compact en aangenaam mobiliteitsknooppunt voor de toekomst
Een unieke groene stationsomgeving benut en versterkt de kwaliteiten van de historische groene vestingen. Het station wordt een onderdeel van de karakteristieke vestinggordel van Dendermonde. Ontwikkelingen rondom het station worden beperkt en geconcentreerd rond een nieuwe ‘stads-as’ (opgespannen tussen het Ros Beiaard en het sportpark in Sint-Gillis). De nieuwe, kwalitatieve stationsomgeving wordt ingezet als een hefboom voor kernversterking en gerichte verdichting van de historische stadskern. Dankzij de heldere structuur voor een sterk mobiliteitsknooppunt vergroot het gebruiksgemak en vermindert de impact van verharding en verkeer. De openbare ruimte rond het station wordt zo opnieuw een aangename verblijfsruimte voor iedereen.
Een globaal plan met deelprojecten
Het resultaat van de studie is een concreet plan dat bestaat uit verschillende deelprojecten. Het is bewust flexibel zodat er in de toekomst kan ingespeeld worden op nieuwe dynamieken en initiatieven. Zes deelprojecten kunnen op verschillende snelheid worden uitgewerkt en gerealiseerd zodat we als het ware morgen al kunnen starten met de eerste projecten.
- NMBS voorziet vandaag al budget voor de ophoging van de perrons en de bouw van een passerelle over de sporen. Deze vervangt de huidige tunnel en zal elk perron met trappen en liften bedienen. Aan de Sint-Gilliszijde eindigt de passerelle met een fietsenstalling voor het station en een ontmoetingsruimte voor de wijk. Aan de stadszijde landt de passerelle in de toekomst in een gebouw met daarin een fietsenstalling waarboven ruimte is voor ontwikkeling. Dit ‘schakelgebouw’ organiseert de toegang tot de passerelle en vormt tegelijk een compact knooppunt tussen het nieuwe busstation, de fietssnelweg, de K+R op het groene stationsplein, de ‘stads-as’ en de perronruimte.
- Verder krijgt de fietser een centrale plaats in de nieuwe stationsomgeving, zonder de wagen, de bus en voetgangers uit het oog te verliezen. De Provincie Oost-Vlaanderen voorziet immers een knooppunt van fietssnelwegen in Dendermonde. Aan de stadszijde zullen fietsers via de fietssnelweg F44 parallel aan de spoorweg tot in de fietsenstalling aan de voet van de passerelle kunnen fietsen en onder het viaduct (Sint-Gillislaan) via een fietstunnel. Aan de Sint-Gilliszijde is de fietsenstalling te bereiken via het Vondelfietspad. De twee parallelle fietsroutes worden met elkaar verbonden door het viaduct. Daarom zet het plan maximaal in op het fietscomfort op en rond het viaduct met een dubbelrichtingsfietspad en voldoende brede en flauwe hellingen.
- Om een groene stationsomgeving te realiseren, zullen de ruimte-opeisende parkeerterreinen gecentraliseerd worden op één locatie: het terrein van de huidige stationsparking. De stad Dendermonde liet hiervoor een mobiliteitsonderzoek uitvoeren dat aantoonde dat deze plek voldoende capaciteit biedt om de parkeervraag nu en in de toekomst op te vangen. Om een vlotte bereikbaarheid voor wagens te garanderen, zal de huidige rotonde herbekeken worden. Zo zullen wagens in de toekomst de parking vlot kunnen bereiken via de Geldroplaan. De parking aan de Sint-Gilliszijde zal behouden blijven. Enkel als blijkt dat deze extra parking overbodig wordt, kan deze op lange termijn verkleind worden tot een parking voor K+R en bewonersparkeren.
- Ook door een compacte organisatie van het busstation ontstaat er meer ruimte voor verblijfskwaliteit en groen. In nauw overleg met De Lijn werd een busstation op maat van de stationsomgeving ontworpen dat zowel overzichtelijk als toekomstbestendig is. Het compacte busstation biedt ruimte voor acht statische perrons met twee dynamische busstations voor het ‘schakelgebouw’. Door de perrons te verlengen, bieden ze voldoende ruimte voor de toekomstige gelede bussen.
- Zowel het compacteren van het busstation als de parkeeropgave, ontstaan er heel wat kansen voor een groene stationsomgeving. Aan de stadszijde is er ruimte voor een nieuw stadspark dat de vestingen versterkt. Het ‘Vestenpark’ bestaat uit een opwaardering en uitbreiding van het huidige William Bruynincxpark waarbij het voormalige stationsgebouw centraal in het park komt te liggen. Met de herbestemming van het voormalige station tot een publieke gebouw, ontstaat een nieuwe trekpleister voor Dendermonde.
- Aan de Sint-Gilliszijde wordt de verborgen groene strook rond de Vondelbeek omgevormd tot een lineair natuurpark: het ‘Vondelpark’. Het park zet niet enkel de waterloop opnieuw in de kijker maar zorgt ook voor een groene omkadering van het Vondelfietspad. In de groene uitlopers van het ‘Vondelpark’ is er ruimte voor kleinschalige woonontwikkelingen. De vergroening van het de stationsomgeving beperkt zich echter niet tot het Vesten- en Vondelpark. Een groene inrichting voor het stationsplein, de Geldroplaan en de Stationsstraat zorgen opnieuw voor het herstel van de vestinggordel rond Dendermonde.
De komende jaren kunnen de partners verder werken aan deze deelprojecten binnen de totaalvisie van het masterplan.
Om tot realisatie te komen is een blijvende constructieve samenwerking tussen de verschillende partijen cruciaal.
